تالاب بندرانزلی کجاست | قیمت بلیط + بهترین فصل بازدید + تفریحات + عکس

معرفی تالاب انزلی گیلان 

تالاب انزلی در سال ۱۳۵۴ به عنوان یکی از نخستین تالاب‌های بین‌المللی در ایران، در فهرست تالاب‌های کنوانسیون رامسر ثبت شد. این تالاب، در جنوب غربی سواحل دریای خزر قرار دارد و شامل منطقه تالاب انزلی، سیاه کشیم، حفاظت شده سلکه و آب‌بندان‌های متعدد محدوده تالاب انزلی است. این منطقه از نظر خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، فیتواکولوژیک و جغرافیایی، تفاوت‌های مهمی با یکدیگر دارد و به اکوسیستم‌های مختلفی تقسیم می‌شود.تالاب انزلی با موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد خود، از نظر میزان رطوبت و آب، با هیچ تالاب دیگری در ایران قابل مقایسه نیست. این تالاب زیستگاه لاله‌های مردابی، پناهگاه پرندگان بومی و مهاجر، و تخم‌ریزی آبزیان است. همچنین، نقش مهم تصفیه آب رودخانه‌ها را در این منطقه دارد. تالاب انزلی از نوع تالاب‌های ساحلی محسوب می‌شود و از طریق یک کانال کشتیرانی به دریای خزر متصل می‌شود.این تالاب با بیش از ۱۰۰ گونه پرنده و ۵۰ گونه آبزی، از تنوع زیستی بسیاری برخوردار است.

وسعت تالاب انزلی بسته به فصل و شرایط آب و هوایی متغیر است و ممکن است در طول فصول پربارش سال به ۱۲۰ کیلومتر مربع و در فصول کم باران به حدود ۸۰ کیلومتر مربع برسد. مساحت حوزه آبریز تالاب انزلی، حدود ۳۷۴ هزار هکتار است که شامل مرتع، زمین‌های کشاورزی، آب‌بند و غیره می‌شود.تالاب انزلی با ویژگی‌های منحصربه‌فرد و تنوع زیستی بکر خود، یکی از تالاب‌های استثنایی در ایران و جهان است. برخی از موانعی مانند تغییرات سطح آب دریای خزر، افزایش رسوبات و آلودگی آب، باعث نیاز به مراقبت‌های بیشتر برای این تالاب شده است. تالاب انزلی همچنان به‌عنوان زیستگاه مهمی برای پرندگان معرفی می‌شود و موضوع حفظ و مراقبت از آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

مشخصات تالاب انزلی گیلان:

• مساحت: حدود ۳۷۴ هزار هکتار
• وسعت: بین 80 تا 120 کیلومتر مربع
• تنوع زیستی: ۱۰۰ گونه پرنده و ۵۰ گونه آبزی

علت نامگذاری تالاب انزلی

به احتمال زیاد نام تالاب انزلی از کلمه “همزلی” آمده است که در زبان گیلکی به‌معنای “سایش و نزدیکی آب و خشکی” است. این واژه به نظر می‌رسد که در گذر زمان به نام تالاب انزلی و سپس شهر بندر انزلی تبدیل شده است. علاوه بر این، واژه‌های دیگری مانند “انزلیوس” و “انزلیا” به‌ معنای مرداب در زبان یونانی نیز ممکن است که به نام تالاب انزلی مرتبط باشند. این نامگذاری احتمالاً در گذشته‌های دور انجام شده است و ممکن است نام این شهر نیز از تالاب انزلی، یکی از بزرگ‌ترین تالاب‌های جهان، نشات گرفته باشد.

علت نامگذاری تالاب انزلی: برگرفته از کلمه گیلکی همزلی به‌معنای “سایش و نزدیکی آب و خشکی”

نحوه شکل‌گیری تالاب انزلی

بر اساس تحقیقات و مطالعات انجام شده، تالاب انزلی حدود ۷۰ تا ۱۰۰ هزار سال پیش با رسوب‌گذاری مارن (ماسه دانه‌ریز) و ضخامت تقریبی ۴۵۰ متر در حاشیه ساحلی به وجود آمده است. این رسوبات با نام رسوبات قدیمی یا کاسپین قدیمی شناخته می‌شوند و به احتمال زیاد تا دوره یخچالی ادامه داشته‌اند.دوره یخچالی به دوره‌ای گفته می‌شود که یک منطقه به‌طور کامل با یخچال یا یخسار پوشانده شده باشد. در این دوره، شهر بندر انزلی و مرداب آن به‌شکل فعلی نبوده‌اند و فرسایش کوه‌های اطراف در طول سال‌ها باعث ایجاد حوضه‌های فرونشسته (آرام) شده است و نهشته‌های قدیمی (مواد انباشته) ته‌نشین شده‌اند. پس از این اتفاق، عقب‌نشینی آب دریا ادامه پیدا کرد و رسوبات آبرفتی موجود در دشت ساحلی از آب بیرون آمدند و باریکه‌ای طولانی را تشکیل دادند.به عبارت دیگر، تالاب انزلی در حدود ۱۵ هزار سال قبل به وجود آمده و رسوبات جدید یا کاسپین آخرین رسوباتی هستند که شهر انزلی بر روی آن‌ها بنا شده است. این رسوبات شامل رس، ماسه و آهک بوده و ضخامت آن‌ها متغیر است. پس از بنا شدن شهر انزلی، آب دریا به تدریج پس‌روی کرد و در نتیجه، مساحت شهر هر روز بیشتر شد. تالاب انزلی به دلیل تشکیل دو خشکی باریک دشتی به پهنای ۲۷۰ متر تا ۹ کیلومتر و کاهش ارتفاع سطح آب دریا شکل گرفت و اکنون از چهار بخش شرقی، غربی آبکنار، مرکزی و سلکه و سیاه کشیم تشکیل شده است.

مشخصات خشکی باریک دشتی :

• حداقل متراژ پهنای خشکی: 270 متر
• حداکثرحداقل متراژ پهنای خشکی: 9 کیلومتر

عمق تالاب انزلی چقدر است؟

عمق تالاب انزلی به دلیل تأثیرات فصلی، شرایط آب و هوا و نوسانات سطح آب دریای خزر تغییراتی دارد. در فصل بهار و در مناطق غربی تالاب، حداکثر عمق آب به ۵٫۲ متر می‌رسد؛ اما در فصول کم بارش، این عدد بسیار کمتر از آن خواهد بود.

نیلوفرهای آبی تالاب انزلی

مشهورترین گیاهی که در تالاب انزلی رشد می‌کند، لاله مردابی است. این گیاه دارای برگ‌های مدور و قلبی شکل و بزرگ است؛ برگ‌هایی که به رنگ سبز متمایل به آبی هستند و چشم بیننده را به خود خیره می‌کنند. لاله مردابی دارای گل‌های درشت با گلبرگ‌های صورتی رنگ و ضخیم است. این گیاه با نام پسته دریایی و ثعله باقلی در زبان محلی شناخته می‌شود. در اواخر بهار تا اواخر تابستان، لاله مردابی زیبایی خاصی به تالاب انزلی می‌بخشد.
همچنین، یکی دیگر از گونه‌های گیاهی که در تالاب انزلی زندگی می‌کند، نیلوفرهای آبی است. این گل بزرگ در رنگ‌های سرخ، سفید و کبود است و نماد خلوص، تولدی الهی و سمبل شخص روشن‌بین محسوب می‌شود. نام نیلوفر آبی در اشعار شاعران ایرانی نیز دیده می‌شود. در تالاب انزلی، نیلوفرهای آبی محل رویش و تخم‌گذاری پرستوهای دریایی است. این گیاه شناور با دارا بودن ریشه‌های افشان در گل و لای، بستر مناسبی را برای پرندگان فراهم می‌کند.

گیاهان تالاب انزلی:

• لاله مردابی
• نیلوفرهای آبی

پوشش گیاهی تالاب انزلی

تالاب بین‌المللی انزلی دارای پوشش گیاهی ارزشمندی است که شامل چند لایه گیاهی مختلف می‌شود. این پوشش گیاهی شامل موارد زیر می‌شود:

1.  لایه گیاهان حاشیه‌ای: این لایه شامل گیاهانی است که در کنار حاشیه‌های تالاب رشد می‌کنند و به نوعی مرز میان آب و خاک را تشکیل می‌دهند. این گیاهان عموماً دارای ریشه‌های قوی هستند که به ثبات آب‌های حاشیه‌ای کمک می‌کنند. لایه گیاهان حاشیه‌ای نقش مهمی در تصفیه آب و جلوگیری از فرسایش زمینهای حاشیه‌ای تالاب دارند.
2. لایه گیاهان شناور: این گونه‌ها به طور کلی روی سطح آب تالاب شناور هستند. برخی از گیاهان شناور به دلیل داشتن برگ‌ها و ساقه‌های هواگیر می‌توانند بر روی سطح آب تعادل خود را حفظ کنند و به اشتراک‌گذاری نور خورشید و دسترسی به اکسیژن نیاز دارند.
3. لایه گیاهان غوطه‌ور: این گونه‌ها ریشه‌های خود را در زیر آب به خاک چسبانده و از روی سطح آب نمی‌روند. برگ‌های آن‌ها به‌طور کلی در آب قرار دارند و با انجام فتوسنتز، به تامین غذا می‌پردازند.
4. گیاهان اراضی پیرامون تالاب: این گونه‌ها در حاشیه‌ها و اطراف تالاب رشد می‌کنند و به‌طور کلی دارای ریشه‌های خارج از آب هستند. این گیاهان نقش مهمی در حفظ خاک و جلوگیری از فرسایش در اطراف تالاب دارند.

این پوشش گیاهی ارزشمند منطقه، زیستگاه و پناهگاهی مناسب برای پرندگان بومی و مهاجر، آبزیان و پستانداران فراهم می‌کند و نقش مهمی در تعادل اکولوژیک تالاب انزلی ایفا می‌کند. همچنین، این پوشش گیاهی به تصفیه آب و جلوگیری از فرسایش مناطق حاشیه‌ای تالاب نیز کمک می‌کند و از اهمیت و ارزش بالایی برخوردار است.

حیات وحش تالاب انزلی

پرندگان تالاب انزلی

دریای خزر در مسیر غرب سیبری، خزر و نیل و در مرکز توزیع جغرافیایی جمعیت غازها و مرغابی‌ها قرار دارد. این دریا یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های پرندگان آبزی بومی و مهاجر به شمار می‌آید و هر سال، میزبان بیش از ۱۰ تا ۱۲ میلیون پرنده از جمله اردک‌ها، غازها، قوها و سایر پرندگان است. این پرندگان برای گذراندن زمستان، تخم‌گذاری و جوجه‌آوری به تالاب‌ها و آبگیرهای حاشیه دریای خزر، به‌خصوص تالاب بین‌المللی انزلی مهاجرت می‌کنند.پرندگان مهاجر به‌دلیل تنوع پوشش گیاهی تالاب انزلی، به‌سمت این تالاب جذب می‌شوند و این محل را به‌عنوان مکانی برای گذراندن زمستان، تخم‌گذاری و جوجه‌آوری انتخاب می‌کنند.

تالاب انزلی در مسیر مهاجرت پرندگان شمالی قرار دارد و در فصول سرد سال، یک پناهگاه مهم برای پرندگان مهاجر است. باکلان کوچک، پلیکان خاکستری، غاز پیشانی سفید کوچک، عقاب دریایی دم سفید و خروس کولی از جمله پرندگانی هستند که در روزهای سرد به تالاب انزلی پناه می‌آورند و زمستان خود را در این منطقه می‌گذرانند.همچنین، پرندگان بومی تالاب نیز شامل انواع مرغابی و غاز، قو، حواصیل، باکلان، دیگر پرندگان و گونه‌های مختلف دیگری هستند که در این منطقه زندگی می‌کنند. از جمله این گونه‌ها می‌توان به مرغابی سر سفید، مرغابی بلوطی، مرغابی تاجدار، مرغابی چشم طلایی، قوی فریاد کش، قوی گنگ، باکلان سیاه، باکلان کوچک، حواصیل ارغوانی و حواصیل سفید اشاره کرد.تالاب انزلی به‌دلیل جاذبه‌ای که برای پرندگان به‌ویژه مهاجرتی دارد و نقش مهمی که در حفاظت و محافظت از این گونه‌ها ایفا می‌کند، از اهمیت بسیاری برخوردار است و در مسیر حمایت و مراقبت از بومیان و پرندگان مهاجر نقش مؤثری ایفا می‌کند.

پرندگان ساکن تالاب بندرانزلی: 

• اردک‌ها، غازها، قوها
• باکلان کوچک، پلیکان خاکستری، غاز پیشانی سفید کوچک
• عقاب دریایی دم سفید و خروس کولی
• مرغابی سر سفید، مرغابی بلوطی، مرغابی تاجدار
• مرغابی چشم طلایی، قوی فریاد کش، قوی گنگ
• باکلان سیاه، باکلان کوچک
• حواصیل ارغوانی و حواصیل سفید

آبزیان تالاب انزلی

تالاب انزلی، علاوه بر پرندگان، خانه بیش از ۵۰ گونه ماهی نیز است و به‌عنوان مهم‌ترین منبع تکثیر و تولید ماهیان خاویاری و استخوانی دریای خزر شناخته می‌شود. در این تالاب می‌توان ماهیانی از انواع مختلفی را یافت که از جمله آن‌ها می‌توان به اردک ماهی، کپور، سیم بزرگ، سبله (گربه ماهی)، شاه کولی، سیاه کولی، سوف ماهیان، سوف سفید، سوف حاجی طرخان، سس (زرد پر)، ماهی سفید، کفال، کولمه، فیتوفاک، بیگ هد، علفخوار (آمور وحشی)، ماهی آزاد، ماهیان خاویاری، ماهی ماش، سگ ماهی، کپور ماهی حوض، لای ماهی، سیم کوچک، سرخ پر، ماهی زیبا، زالون، شیشه ماهی، مار ماهی، آمور سفید و سس ماهی اشاره کرد.برخی از این آبزیان در تمام سال در تالاب حضور دارند و برخی دیگر فقط برای تولیدمثل و تخم‌ریزی به تالاب می‌آیند. متاسفانه در سال‌های اخیر به‌دلیل وجود آلودگی‌های زیست محیطی فراوان، بسیاری از این آبزیان رو به نابودی هستند و تنها تعداد کمی از آن‌ها باقی مانده است. از مهم‌ترین آبزیانی که در تالاب انزلی پرورش می‌یابد، خرچنگ است. این خرچنگ‌ها به‌عنوان یکی از لذیذترین خرچنگ‌های جهان شناخته می‌شوند و از لحاظ وزن و میزان مواد پروتئینی، پس از خرچنگ‌های آمریکایی و قبل از خرچنگ‌های اروپایی قرار می‌گیرند.

مهمترین آبزی تالاب انزلی: خرچنگ

پستانداران تالاب انزلی

تالاب انزلی، خانه بسیاری از گونه‌های پستانداران است که شامل گونه‌هایی چون شنگ، گراز، تشی (خارپشت)، راسو (گینجامانی)، فک خزری، شغال، سمور آبی، گربه جنگلی و غیره می‌شود. این پستانداران، بخش مهمی از تنوع زیستی تالاب انزلی را تشکیل می‌دهند و نقش مهمی در حفظ تعادل اکولوژیکی این منطقه دارند.

تالاب آب شیرین انزلی، زیستگاه برخی دیگر از گونه‌های جانوری نیز است که در ادامه به آن‌ها به اختصار اشاره خواهیم کرد:

• خزندگان: شامل سوسمارها، مارها و لاک‌پشت‌هایی مانند لاک‌پشت خزری و لاک‌پشت برکه‌ای اروپایی.
• دوزیستان: شامل پنج گونه قورباغه از چهار خانواده، مانند قورباغه پا دراز ایرانی.
• حشره خواران: حشره خردورنگ.
• جوندگان: شامل تشیف سنجابک و موش سیاه.

تفریحات تالاب انزلی

در تالاب انزلی، امکانات متنوعی برای تفریح و لذت بردن از طبیعت زیبای این منطقه وجود دارد. در ادامه به بخشی از این امکانات اشاره می‌کنم:

• قایق‌سواری
• کایاک‌سواری
• پرنده‌نگر
• ماهیگیری

  

قیمت قایق مرداب انزلی

برای تماشای تالاب و طبیعت زیبای آن، شما می‌توانید از قایق‌های مختلفی استفاده کنید. در تالاب انزلی، انواع قایق‌های مختلفی مانند قایق‌های عادی، قایق‌های مبله و قایق‌های VIP وجود دارد که هر کدام به شیوه‌ها و امکانات مختلفی ارائه می‌شوند. به طور کلی، تالاب انزلی بیش از ۳۰ تعاونی رسمی گردشگری دریایی دارد که مجاز به اجاره قایق به مسافران هستند.هزینه‌های قایق‌سواری معمولاً بسته به مدت زمان سواری، نوع قایق و فصل گردش متغیر است. هزینه‌ها ممکن است از ۱۰۰ هزار تومان به بالا برای مدت زمان معین محاسبه شوند. با انتخاب پکیج‌های مختلف در تعاونی‌های مجاز، می‌توانید از تجربه‌های متنوعی در تالاب انزلی بهره‌مند شوید.به عنوان یک نکته مهم، تعاونی‌های مجاز دارای بیمه مسئولیت و جلیقه نجات هستند، که این موارد از نظر ایمنی و خطرهای احتمالی در طول قایق‌سواری بسیار حائز اهمیت هستند.

انواع قایق های موجود در تالاب انزلی:

• قایق‌های عادی
• قایق‌های مبله
• قایق‌های VIP

دیدنی های تالاب انزلی

• پناهگاه حیات وحش سلکه
• منطقه حفاظت شده سیاه کیشم
• پناهگاه حیات وحش سرخانکل
• جزایر تالاب انزلی
• قلم گوده بزرگ و کوچک
• میان پشته بزرگ و کوچک
• میان گوده و اکبر آباد
• میان پشته کول
• مرادگوده
• چراغ پشتان

بهترین فصل تالاب انزلی

استان گیلان و شهر بندر انزلی به تابستان‌های گرم و مرطوب و زمستان‌های معتدل و ملایم معروف هستند. از این رو، می‌توان بهار و پاییز را بهترین زمان‌ها برای سفر به تالاب انزلی دانست. البته، زمان مناسب سفر به این تالاب، بستگی به علایق شما دارد.اگر به تماشای لاله‌های مردابی علاقه دارید، بهتر است از اواخر خرداد تا اواخر تابستان به تالاب انزلی سفر کنید. در این فصل، لاله‌های مردابی تمام سطح تالاب را پوشانده و منظره‌ای بی‌نظیر ایجاد می‌کنند. با این حال، باید آمادگی هوای گرم، مرطوب و آزاردهنده را داشته باشید.اگر علاقه‌مند به پرنده نگری هستید، بهترین زمان سفر به تالاب انزلی فصل زمستان و اوایل بهار است. در این فصول، پرندگان مهاجر به تالاب می‌آیند و این موقعیت فوق‌العاده را برای علاقه‌مندان به پرنده نگری ایجاد می‌کند. هوا در این فصول معتدل و ملایم است و این امکان را به شما می‌دهد که به راحتی به تماشای پرندگان بپردازید.

بهترین زمان سفر به تالاب انزلی:

• بهار 
• پاییز

گالری تصاویر تالاب بندر انزلی